Uticaj teroara (terroir) na stil, kvalitet i cenu vina

Uvod

Proizvodnja vina je složen proces koji zahteva pažljivo upravljanje brojnim prirodnim i ljudskim faktorima. Jedan od najvažnijih aspekata u proizvodnji vina je teroar (Terroir). Teroar predstavlja jedinstveni skup prirodnih faktora koji utiču na uzgoj vinove loze i konačni kvalitet vina. Ovaj koncept uključuje klimu, tlo, nadmorsku visinu, geografski položaj i ljudski faktor, a zajedno određuju specifične karakteristike vina proizvedenog u određenom regionu.

Klima i vremenski uslovi

Klima je ključni faktor terroira i može se klasifikovati kao hladna (cold - sipod 16,5 stepeni), umerena (moderate - izmedju 16,5 i 18,5 stepeni) ili topla (warm - od 18,5 do 21 stepen), dok se padavine i vlažnost vazduha dele na pomorsku (maritime), kontinentalnu (continental) i mediteransku klimu (mediterranean). Klimatske promene postaju sve značajniji faktor u vinogradarstvu, utičući na sezonu sazrevanja grožđa i njegov hemijski sastav.

Klima se više odnosi na prosečne uslove temperature, sunčeve svetlosti i padavina tokom vegetacijskog razdoblja, mereno tokom dugog vremenskog razdoblja. Sa druge strane, vremenski uslovi se odnose na dnevne vremenske prilike koje mogu varirati od dana do dana.

Vreme je ključno tokom kritičnih faza rasta vinove loze, kao što su cvetanje i berba. Loši vremenski uslovi mogu smanjiti prinose i kvalitet grožđa. Na primer, kiša tokom berbe može da razblaži arome grožđa, dok grad može oštetiti grožđe i smanjiti prinose.

Drugi glavni faktori terroira

Terroar obuhvata različite prirodne elemente koji utiču na uzgoj vinove loze. Ovi faktori uključuju geografsku lokaciju, nadmorsku visinu, blizinu mora ili reka, izloženost vinograda, zemljište i drugo:

• Geografska širina (latitude): Većina vinograda se nalazi između 30° i 50° stepena geografske širine, gde su optimalni uslovi za fotosintezu. Geografska širina utiče na intenzitet sunčeve svetlosti i temperaturu, što zauzvrat utiče na sazrevanje grožđa.

  

• Nadmorska visina (altitude): Veća visina dovodi do nižih temperatura i dužeg perioda sazrevanja grožđa, što može poboljšati kiselost i aromatični profil vina. Nadmorska visina može ublažiti klimu u toplijim krajevima. Na primer, u Argentini se vinogradi često nalaze na nadmorskoj visini iznad 500 metara, što usporava proces zrenja i omogućava proizvodnju vina veće kiselosti i svežine.

• Blizina mora i reka: Vodene površine regulišu temperaturu i smanjuju ekstremne vremenske uslove, poboljšavajući stabilnost useva. Mora i reke imaju umereno dejstvo na klimu. Voda se zagreva i hladi sporije od zemlje, što može smanjiti ekstremne temperaturne varijacije. Na primer, okeanske struje poput Humboltove struje u Čileu i struje Benguela u Južnoj Africi hlade vinograde, dok Golfska struja iz Meksičkog (sada Američkog) zaliva greje vinograde u Bordou.

  

• Vazdušne struje i planine: Strujanja vazduha smanjuju rizik od gljivičnih oboljenja, dok planine mogu pružiti zaštitu od jakih vetrova i mraza.

• Oblačnost i magla: Vinogradi sa više oblačnih dana imaju dužu tj usporenu sezonu sazrevanja kao npr Hunter Valley u Australiji gde se prozvodi izvrstan Semillon, dok magla i izmaglica takođe usporavaju sazrevanje zbog niže temperature koje nose sa sobom.

• Nagib i orijentacija vinograda (slope and aspekt): Uticaj nagiba na izloženost suncu direktno utiče na zrenje grožđa i ravnotežu između kiselosti i šećera. Izloženost vinograda se odnosi na smer u kome su vinogradi okrenuti. Na severnoj hemisferi je povoljna južna ekspozicija jer dobija više sunčeve svetlosti, dok je na južnoj hemisferi povoljna severna ekspozicija. Izlaganje takođe može poboljšati cirkulaciju vazduha, što je važno za zdravlje grožđa.

• Tlo i njegov sastav: Sastav tla (kamenito-cravel/llimestone, peskovito-sand, glineno-clay/loan) određuje drenažu i dostupnost hranljivih materija. Zemljište igra ključnu ulogu u uzgoju vinove loze. Različiti tipovi zemljišta imaju različite karakteristike kao što su kapacitet drenaže i sposobnost zadržavanja toplote. Na primer, glinena tla dobro zadržavaju vodu, što je korisno u suvoj klimi, dok peskovita tla imaju dobru drenažu, što je korisno u vlažnoj klimi.

  

• Tradicija lokaliteta: Navike i potražnja na odredjenim lokalitetima takođe utiće na način proizvodnje vina i njegovu vrednost.

  
  

Kako terroir utiče na kvalitet vina

Faktori terroira određuju hemijski sastav grožđa, što direktno utiče na sadržaj kiselina, šećera i tanina u vinu. Vina iz hladnijih klimatskih uslova često imaju izraženiju kiselost, dok vina iz toplijih krajeva imaju više šećera i alkohola. Burgundija, na primer, odražava minerale iz krečnjačkog tla, dok vina iz Nape razvijaju bogate voćne arome zbog toplije klime. Izloženost vinograda može poboljšati sazrevanje grožđa, dok blizina mora ili reke može ublažiti klimu i produžiti sezonu rasta.

Primjeri uticaja teroara

• Bordeaux, Francuska: Okeanska klima uz blizinu Atlantskog okeana omogućava produžen vegetacijski period, što rezultira vinima s dobrim kiselinama i taninima.

• Mendoza, Argentina: Visoki vinogradi u Andima imaju hladniju klimu, što omogućuva proizvodnju vina s višim kiselinama i svežinom.

• Mosel, Nemačka: Reka Mosel reflektira sunčevu svetlost i zagreva vinograde, što poboljšava sazrevanje grožđa u hladnoj klimi.

Ekonomski aspekti terroira

Terroir značajno utiče na vrednost vina. Vina iz prestižnih vinogradarskih oblasti (npr. Bordeaux, Burgundy) dostižu visoke cene zbog prepoznatljivosti terroira. Brendiranje

vina u odnosu na poreklo igra ključnu ulogu u njegovoj prodajnoj vrednosti.

Zaključak

Teroar oblikuje stil, kvalitet i cenu vina kroz složene interakcije između prirodnih i ljudskih faktora. Razumevanje teroara omogućava vinogradarima da optimizuju proizvodnju i poboljšaju karakteristike vina, dok klimatske promene postavljaju nove izazove u ovoj oblasti. Budućnost vinogradarstva zavisi od prilagođavanja promenama u terroiru i primene inovativnih metoda uzgoja vinove loze.